Sinds 2015 zijn de regels rondom de Wajong strenger geworden. Je kunt alleen nog een Wajong-uitkering krijgen als je helemaal niet kunt werken én als deze situatie 'duurzaam' is.

Niet kunnen werken

Als je een Wajong-uitkering aanvraagt, gaat het UWV kijken of je kan werken. Dit wordt beoordeeld aan de hand van het begrip 'arbeidsvermogen'. Officieel wordt dit in de wet 'mogelijkheden tot arbeidsparticiaptie' genoemd. Wat dit inhoudt, kun je hier lezen. De beoordeling wordt normaal gesproken gedaan door een verzekeringsarts en een arbeidsdeskundige van het UWV. Als ze vinden dat je geen arbeidsvermogen hebt , dan gaan ze kijken of dit een 'duurzame' situatie is.

Duurzaamheid en Wajong

Als je 'duurzaam geen arbeidsvermogen' (of: 'duurzaam geen mogelijkheden tot arbeidsparticipatie') hebt, wil dat zeggen dat je niet kan werken én dat dit in de toekomst hoogstwaarschijnlijk ook zo zal zijn. Als er misschien nog verbetering te verwachten is, wijst het UWV de aanvraag om een Wajong-uitkering vaak af. Dat is niet altijd terecht! We hebben al meerdere keren meegemaakt dat het UWV te streng is bij de beoordeling. Een mooi voorbeeld is een uitspraak van de rechtbank uit 2020, de hele uitspraak vind je hier. Deze zaak werd behandeld door advocaat Rudolf van der Ham.

Rechtbank: Wajong onterecht afgewezen

In deze zaak vond de verzekeringsarts van het UWV dat de aanvraagster van de Wajong-uitkering (eiseres) niet kon werken (en dus geen mogelijkheden tot arbeidsparticipatie heeft). "Maar," zei de arts, "ze is nog jong, ze kan misschien door het ouder worden zich nog wel ontwikkelen als persoon, en misschien kan ze dan later wél nog werken." De rechtbank oordeelde dat de arts in het algemeen wel gelijk kan hebben, maar dat per persoon moet worden beoordeeld of het ook echt te verwachten is dat iemand zich nog zal ontwikkelen zodat diegene nog kan werken. In een lange uitspraak, waarin de belangrijkste argumenten van eiseres en de advocaat worden besproken, geeft de rechter uiteindelijk eiseres gelijk. Het UWV heeft in haar geval niet goed kunnen uitleggen waarom nog te verwachten zou zijn dat verbetering gaat optreden. De enkele theoretische mogelijkheid van verbetering is niet genoeg.

Kennis van jurisprudentie helpt

De rechtbank baseerde zich in de beoordeling op de criteria die de Centrale Raad van Beroep (CRvB) heeft voorgeschreven. De Centrale Raad van Beroep is de hoogste bestuursrechter in Wajong-zaken, en heeft in eerdere zaken uitgelegd hoe beoordeeld moet worden of iemand 'duurzaam' geen arbeidsvermogen heeft. Advocaat Rudolf van der Ham gebruikte die uitspraak en criteria in deze zaak.

Het uitgangspunt is dat als het UWV vindt dat er nog ontwikkeling mogelijk is, dit goed moet worden uitgelegd (gemotiveerd). De verzekeringsarts en de arbeidsdeskundige moeten een inschatting maken over hoe het arbeidsvermogen zich bij een persoon kan ontwikkelen. Die inschatting moet berusten op een concrete en deugdelijke afweging van de feiten en omstandigheden die bij die persoon op de 18e verjaardag aan de orde zijn. In het geval de inschatting berust op een medische behandeling, is een onderbouwing vereist die ziet op het mogelijke resultaat daarvan voor eiseres. Uit de rapporten moet volgen wat de behandeling inhoudt en hoe en op welke wijze het arbeidsvermogen zich door die behandeling kan ontwikkelen. Als het UWV zegt dat een bepaalde medische behandeling nog mogelijk is, wil dat niet zeggen dat er dus geen sprake is van een duurzame situatie. Het UWV moet kunnen uitleggen welk resultaat van de behandeling kan worden verwacht en hoe iemand daardoor misschien daarna wél kan werken.

Conclusie

Nadat in 2015 de Wajong veel strenger is geworden, leek het erop dat het bijna onmogelijk zou zijn om nog een uitkering te kunnen krijgen. Dat is gelukkig niet het geval. Neem gerust vrijblijvend contact op om de mogelijkheden te bespreken. Twijfel je of een aanvraag of bezwaar zin heeft? Bel of stuur een berichtje voor gratis advies.